Μάρκος Αποστολίδης - Πιτσιπιός ή Μάρκο Πασάς- Marko Paşa

Ο Μάρκο Πασάς ή Μάρκος Αποστολίδης - Πιτσιπιός (το πραγματικό του όνομα) ήταν ένας ρωμιός γιατρός του Οθωμανικού κράτους. Ημερομηνία γέννησης του είναι το 1824 (πληροφορίες από: Yrd.Doc.Dr.Cagatay Ustun, Ege Universitesi Tip Fakultesi, Tip Etigi ve Tip Tarig ABD, Bornova / IZMIR, Van Tip Dergisi, Cilt:8, Sayi: 4, Ekim/2001). Γεννήθηκε στο νησί της Σύρου από εύπορη οικογένεια. Στην συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με την οικογένεια του όπου τελείωσε την Ιατρική Στρατιωτική Σχολή (Mekteb-i Tibbiye-i Sahanes-Yi). Τελείωσε με το βαθμό Miralay (Albay). Την χρονιά που αποφοίτησε διορίστηκε διευθυντής του Χειρουργικού τμήματος του νοσοκομείου της σχολής το 1851. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα έγινε διάσημος και πήρε το βαθμό του ταξίαρχου (Tuggerneral) και ήταν ο πρώτος γιατρός που πήρε αυτό το αξίωμα. Του εδόθη δε επιπλέον οφίκιο που δίνονταν μόνο στους οσμανλίδες, παρόλο που ήταν Ρωμιός, το αξίωμα του Πασά (Pasa).

Το 1839 ιδρύεται το Τμήμα Φαρμακευτικής στην Αριστοκρατική Ιατρική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως όπου και διδάσκει. ('Ρωμηοί Φαρμακοποιοί της Κωνσταντινούπολης & η δράση τους από το 1840 έως Σήμερα', σελ. 25, Θεόδωρος Κυρκούδης 2009)

Το 1861 ο Σουλτάνος Abdulaziz τον διόρισε ως αρχίατρο στο παλάτι και κατά την διάρκεια που υπηρετούσε στο παλάτι διορίστηκε και ως διευθυντής (Dekan) της Ιατρικής σχολής (Mekteb-i Tibbiye-i Sahanes-Yi) μέχρι τον θάνατό του με αξιοσύνη.

Την ίδια εποχή πήρε επιπλέον το αξίωμα του Αντιστράτηγου (Korgeneral).

Το 1878 την εποχή του σουλτάνου του ΙΙ Abdulhamid διορίστηκε μέλος της γερουσίας (Meclis-i Ayan –senato).

Στις 14 Απριλίου 1878 ίδρυσε το Hilal-i Ahmer μαζί με τους Dr. Abdullah Bey, Kirimli Aziz Bey και Serdar-I Ekrem Βey την μετέπειτα Ερυθρά Ημισέληνο (Kizilay) αντίστοιχο του Ερυθρού Σταυρού και διετέλεσε ως πρόεδρος (10 χρόνια) έως το θάνατό του όπου το 1888 απεβίωσε στην Κωνσταντινούπολη στην νήσο Αντιγόνη (Burgaz) στο σπίτι του. Κηδεύτηκε στην Κουσκουτσούκη και ο τάφος του υπάρχει μέχρι σήμερα στο ελληνικό νεκροταφείο. Με τον θάνατό του δημιουργήθηκε ένα λεκτικό (deyim) (Derdini Marko Pasaya Anlat) που σημαίνει πες τον καημό σου στον Marko Pasa. Αυτό είναι ένα λεκτικό (deyim) που μέχρι και τις μέρες μας γνωρίζει ο κάθε τούρκος.

Επισυνάπτουμε:

• Απόσπασμα στην τούρκικη γλώσσα από το επιστημονικό περιοδικό Van Tip Dergisi (irt 8, Sayi: 4 Ekim/2001) σε λεπτομερή αναφορά για την ζωή του.

• Αντίγραφα έγγραφων επαίνων του σουλτάνο για το άτομό του

• Φωτογραφίες του σπιτιού του στο Κουσκουτσούκι (Κuzguncuk)

• Φωτογραφία του εξοχικού του σπιτιού στα Πριγκιπόνησα στην νήσο Αντιγόνη (Βurgaz)

• Φωτογραφία της συζύγου του Ευτέρπης Αποστολίδου

• Φωτογραφία των 3 παιδιών του που επέζησαν

( Ο Γιώργος Πιτσιπιός σε μεγαλύτερη ηλικία)

• Φωτογραφία των παιδιών του γιού του (δύο κόρες)

• Φωτογραφία του τάφου του

Είχε πολλά παιδιά τα οποία πέθαναν από επιδημία διφθερίτιδας όπως και η σύζυγος του Ευτέρπη. Τρία όμως παιδιά έζησαν, μεγάλωσαν και έκαναν απογόνους:

Οι δύο κόρες του Μαρίκα και Ερρίετα και ο γιος του Γεώργιος Πιτσιπιός (Αποστολίδης).

Για τις δύο κόρες του παραθέτω φωτογραφίες. Δεν ξέρω κάτι για τους απογόνους τους.

Για τον Γιώργο όμως, ο οποίος ήταν παππούς μου και είμαι δισέγγονη του Marko Pasa σας πληροφορώ ότι είχε δύο κόρες. Την Ευτέρπη (όπως το όνομα της γιαγιάς) και την Κυβέλη.

Η κάθε μία γέννησε από δύο παιδιά και σήμερα ζουν:

4 δισέγγονα

8 τρισέγγονα

11 τετρασέγγονα

Τα περισσότερα ζουν στην Ελλάδα και κάποια στην Αγγλία.

Το εξοχικό του σπίτι στην νήσο Αντιγόνη (Burgaz) σήμερα ανήκει στην Ερυθρά Ημισέλινο (Kizilay) και έχει γίνει μουσείο στο όνομα του ποιητή Sait Faik ο οποίος ζούσε σε αυτό το σπίτι μετά από τον Μάρκο Πασά.

Το σπίτι του στο Κουσκουτσούκι είναι σήμερα το Τούρκικο Δημοτικό σχολείο της περιοχής.

 

Οι πληροφορίες από το  http://marko-pasa.blogspot.gr/2010/05/marko-pasa.html