Αγία Σοφία : εκκλησία-τζαμί-μουσείο-τζαμί. Χρονολόγιο. Μέρος 2ο - Ayasofya : kilise-cami-müze-cami. Zaman çizelgesi. 2. bölüm - Hagia Sophia : church-mosque-museum-mosque. Timeline-Part 2

Ιστορία της Αγίας Σοφίας - Χρονολόγιο. Μέρος 2ο

1453: Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Η Αγία Σοφία μετατρέπεται σε τζαμί από το σουλτάνο Μεχμέτ Β΄ (1421-1481). Δίπλα στο ναό ανεγείρεται θρησκευτική σχολή

πριν από το 1481: Ο πρώτος (προσωρινός) μιναρές κατασκευάζεται πάνω σε έναν πύργο μικρού κλιμακοστασίου στα νοτιοδυτικά της Αγίας Σοφίας

επί Βαγιαζίτ Β΄ (1418-1512): Δύο νέοι μιναρέδες, ο ένας καταστρέφεται από το σεισμό του 1509

1573: Επισκευές υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Sinan. Οι παλιοί μιναρέδες κατεδαφίζονται και αντικαθίστανται από νέους

1576: Ολοκληρώνεται το πρώτο από τα μαυσωλεία των σουλτάνων, για το Σελίμ Β΄, στα νότια του τζαμιού

επί Μουράτ Γ΄ (1574-1595): Προσθήκη δύο μιναρέδων

1618: Η χρήση του βυζαντινού βαπτιστηρίου κοντά στο νοτιοδυτικό προστώο του αλλάζει σε μαυσωλείο του σουλτάνου Μουσταφά Α΄

επί Ιμπραήμ (1640-1648): Κρήνες για την τελετουργική νίψη στη νοτιοδυτική γωνία του τζαμιού

1717: Το μεγαλύτερο μέρος των σωζόμενων ψηφιδωτών στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας καλύπτεται

1738: Βιβλιοθήκη του Μαχμούτ Α΄ στα νότια του τζαμιού

1739: Κρήνη στη νοτιοδυτική γωνία του τζαμιού

1743: Ιμαρέτ (πτωχοκομείο) στα βόρεια του τεμένους

1754, 1766 και 1802: Φθορές από σεισμούς στο κτήριο

1847-1849: Αναστηλώσεις από τους Ελβετούς αρχιτέκτονες Gaspare και Giuseppe Fossati στα χρόνια του σουλτάνου Αβδουλμετζίτ: τα βυζαντινά ψηφιδωτά αποκαλύπτονται και καταγράφονται προτού ξανακαλυφθούν με σοβά, ενώ εξωτερικά οι τοίχοι βάφονται σε σειρές που απομιμούνται την εναλλαγή πέτρινων και πλίνθινων ζωνών, κοινή πρακτική στη βυζαντινή τοιχοδομία. Νέα θρησκευτική σχολή. Η πρώτη ενδελεχής έρευνα για την αρχιτεκτονική της Αγίας Σοφίας από τον W. Salzenberg

1873: Κατεδάφιση των τελευταίων τμημάτων του ιουστινιάνειου αιθρίου

1931: Το Αμερικανικό Βυζαντινό Ινστιτούτο ξεκινά συστηματικές εργασίες αποκάλυψης και αναστήλωσης των ψηφιδωτών

1934-1935: Το Αγια-Σοφιά τζαμί μετατρέπεται σε μουσείο

Πηγές : Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού - Τουρκικές ιστοσελίδες

Ayasofya tarihi-Zaman çizelgesi - 2. bölüm

1453: Osmanlıların İstanbul'u fethetmesi. Ayasofya, Sultan II.Mehmet (1421-1481) tarafından camiye dönüştürülür. Tapınağın yanında dini bir okul inşa ediliyor

 1481'den önce: İlk (geçici) minare, Ayasofya'nın güneybatısında küçük bir merdivenin kulesi üzerine inşa edilmiştir.

 II. Bayazit döneminde (1418-1512): Biri 1509 depremiyle yıkılan iki yeni minare

 1573: Mimar Sinan'ın gözetiminde onarımlar. Eski minareler yıkılıyor ve yenileri ile değiştiriliyor

 1576: Caminin güneyinde II. Selim için sultan türbelerinin ilki tamamlandı

 III. Murat döneminde (1574-1595): İki minarenin eklenmesi

 1618: Bizans vaftizhanesinin güneybatı revak yakınında kullanımı Sultan I. Mustafa Türbesi olarak değişiyor

 İbrahim (1640-1648): Caminin güneybatı köşesinde ritüel yıkama çeşmeleri

 1717: Ayasofya'da hayatta kalan mozaiklerin çoğu kaplandı

 1738: Caminin güneyinde bulunan I. Mahmut Kütüphanesi

 1739: Caminin güneybatı köşesindeki çeşme

 1743: Caminin kuzeyinde imaret (fakir evi)

 1754, 1766 ve 1802: Binaya deprem hasarı

 1847-1849: Sultan Abdulmetzit yıllarında İsviçreli mimar Gaspare ve Giuseppe Fossati tarafından yapılan restorasyonlar: Bizans mozaikleri sıva ile tekrar kaplanmadan önce açıldı ve kaydedildi, dış duvarlar sıra halinde boyandı harcı. Yeni din okulu. W.Salzenberg tarafından Ayasofya'nın mimarisi üzerine ilk kapsamlı araştırma

 1873: Justinian atriyumun son bölümlerinin yıkılması

 1931: Amerikan Bizans Enstitüsü mozaikleri ortaya çıkarmak ve restore etmek için sistematik çalışmaya başladı.

 1934-1935: Ayasofya Camii müzeye dönüştürüldü

Kaynaklar : Yunan dünyasının kuruluşu , Türk siteleri

Hagia Sophia history timeline - Part 2

1453: Conquest of Constantinople by the Ottomans. Hagia Sophia is converted into a mosque by Sultan Mehmet II (1421-1481). A religious school is being built next to the temple

 before 1481: The first (temporary) minaret is built on a tower of a small staircase southwest of Hagia Sophia

 during Bayazit II (1418-1512): Two new minarets, one destroyed by the earthquake of 1509

 1573: Repairs under the supervision of architect Sinan. The old minarets are being demolished and replaced by new ones

 1576: The first of the sultans' mausoleums is completed, for Selim II, south of the mosque

 during the reign of Murat III (1574-1595): Addition of two minarets

 1618: The use of the Byzantine baptistery near its southwestern portico changes to a mausoleum of Sultan Mustafa I

 during the reign of Ibrahim (1640-1648): Fountains for the ritual washing in the southwest corner of the mosque

 1717: Most of the surviving mosaics inside the Hagia Sophia are covered

 1738: Library of Mahmut I to the south of the mosque

 1739: Fountain in the southwest corner of the mosque

 1743: Imaret (poorhouse) north of the mosque

 1754, 1766 and 1802: Earthquake damage to the building

 1847-1849: Restorations by the Swiss architects Gaspare and Giuseppe Fossati in the years of Sultan Abdulmetzit: Byzantine mosaics are unveiled and recorded before being re-covered with plaster, while the exterior walls are painted in rows of masonry. New religious school. The first thorough research on the architecture of Hagia Sophia by W. Salzenberg

 1873: Demolition of the last parts of the Justinian atrium

 1931: The American Byzantine Institute begins systematic work to uncover and restore the mosaics.

 1934-1935: The Hagia Sophia mosque is transformed into a museum

Sources : Foundation of the hellenic world , Turkish sites