Ασφαλώς ο Υψηλάντης εζημιώθη εκ του αφορισμού και του προσώπου του και του κινήματος του, ευρισκομένου τότε υπό οργάνωσιν ακόμη. Αλλ' η πράξις αυτή του Πατριάρχου Γρηγορίου δεν ήτο αποτέλεσμα ολιγοπιστίας εξ αδυναμίας, αλλά πράξις συνέσεως και σκληρά προσπάθεια προς αποτροπήν μεγάλου κακού: των σφαγών. Με τα έγγραφα αυτά ο Γρηγόριος εκέρδισε την ευμενή γνώμην του σεϊχουλισλάμ και ήλπιζεν ότι θα κατηυνάζετο το πάθος του σουλτάνου.
Και πράγματι, επί των εγγράφων τούτων εστηρίχθη την επομένην της εκδόσεως των ο σεΐχουλισλάμ όταν παρουσιάσθη προ του Μαχμούτ και επροσπάθησε να τον μεταπείση από της στυγεράς του αποφάσεως. Ο σουλτάνος όμως επέμεινε και τότε ο μωαμεθανός ιεράρχης ηρνήθη κατηγορηματικώς την έκδοσιν του φετφά.
Αι εις εκτέλεσιν του Ιερού νόμου σφαγαί απετράπησαν. Αλλ' ο σεϊχουλισλάμ επλήρωσε τα γενναία του αισθήματα με την ζωήν του. Εξωρίσθη αμέσως και καθ' οδόν ἐξολοφονήθη από τους ανθρώπους που τον συνώδευαν, κατ' εντολήν του σουλτάνου. Ο Μαχμούτ δεν ηρκέσθη εις τούτο. Έπαυσε και τον μέγαν βεζυρην Σαίδ- Αλή πασσάν και έπειτα από ολίγον καιρόν και τον διάδοχόν του Βεντερλή- Αλή πασσάν ως πολιτευόμενους κατά ήπιον τρόπον απέναντι των Ελλήνων. Του εχρειάζοντο βεζύρηδες αδυσώπητοι. Η γενική εξόντωσις απετράπη, αλλ' έπρεπε να πέσουν πολλά κεφάλια.
Κατά τα μέσα του Μαρτίου ο σουλτάνος εκήρυξε τον στρατιωτικον νόμον εις ολόκληρον το κράτος. Αλλά το ενδιαφέρον του κυρίως προς το παρόν ήτο δια μόνην την πρωτεύουσαν. Στίφη ενόπλων μουσουλμάνων, προερχόμενα από την ανατολικήν ακτήν του Βοσπόρου, απεβιβάζοντο ολοένα περί της Κωνσταντινουπόλεως. Εξ αυτών κατηρτίζετο επειγόντως στρατός. Και μόνον ένα μικρόν μέρ ος αυτού του στρατού εστάλη με πλοία δια του Ευξείνου εις την Σιλίστριαν δια την κατάπνιξιν του κινήματος του Υψηλάντη. Όλη η άλλη δύναμις διετέθη δια την πάλιν, τα προάστια και τας περί την πρωτεύουσαν ακτάς. Εδόθη διαταγή να παρασκευασθη εις τον Βόσπορον ο στόλος του Εύξεινου και του Αιγαίου.
Οι παλαιοί προμαχώνες του Βοσπόρου επεσκευάσθησαν και υψώθησαν νέοι. Κανόνια μεταφέρονται παντού. Γύρω από την πόλιν άνοιγαν τάφρους, τα οχυρώματα των Δαρδανελλιών ενισχύοντο με νέα πυροβόλα. Φυλάκια ετοποθετήθησαν εις όλα τα μέρη.
Τοιαύτα μέτρα ασφαλείας της Κωνσταντινουπόλεως δεν είχαν ληφθή παρά μόνον όταν κατά τον Φεβρουάριον του 1807 ο αγγλικός στόλος εφάνη προ της πρωτευούσης απειλών να την μεταβάλη εις ερείπια. Από όλον εκείνον τον στρατόν δεν εστάλη η παραμικρά δύναμις προς ενίσχυσιν των φρουρών της Πελοποννήσου, απ' όπου είχαν αγγελθή ανησυχητικά σημεία, και που είχε καταμηνυθή, όπως έπρεπεν άλλωστε και ν' αναμένεται, ότι θα καθίστατο η σοβαρωτέρα εστία της επαναστάσεως. Η Πύλη ηρκέσθη να δώση εντολήν να κρατηθούν ως όμηροι όλοι οι ευρισκόμενοι εις την Τριπολιτσάν αντιπρόσωποι των ελληνικών κοινοτήτων της Πελοποννήσου, καθώς και οι Ιεράρχαι, και να συγκεντρωθούν εκεί όλοι οι σημαίνοντες πρόκριτοι. Η τύχη των θα εκανονίζετο από τον Χουραίτ πασσάν, που του εδόθη η άδεια πάσης πρωτοβουλίας δια την Ελλάδα. Αυτό ήτο το μόνον προληπτικόν μέτρον, που ελάμβανεν ο Μαχμούτ απέναντι της επαπειλούμενης επαναστάσεως της κάτω Έλλάδος. Είχε στρατόν διαθέσιμον και καιρόν δια να τον χρησιμοποίηση, αλλά δεν τον έστειλεν. Όλη η δύναμις, ο στρατός και ο στόλος είχαν συγκεντρωθή εις την Κωνσταντινούπολη, παρέχουσαν θέαμα αμύνης εναντίον εχθρού απειλούντος με άμεσον εισβολήν.
Ο στρατός αυτός κινούμενος εντός της πόλεως, εις τα προάστια της και τας ακτάς του Βοσπόρου, ανήρχετο εις εκατόν πενήντα χιλιάδας. Ο ισχυρός στόλος ευρίσκετο ολόκληρος εις τα νερά του Μαρμαρά.
Διονυσίου Α. Κοκκίνου,Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάστασις, Αθήνα, 1956, τομ. Α. σελ. 369-377
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου